27 OCAK 2004

KONYA TAKLACILARI

Zekeriya BAĞCI - KONYA

Sevgili Taklacı Güvercin Severler,

Konya merkezde ve Antalya’nın belirli kesimlerinde yetiştirilen havacı yani dama ve yere gelmeyen taklacı ırkıdır.      ( Damüstü  olmayan ) Konya güvercinlerinin saf havacı olanları da 2 gruba ayrılır.

Kadınhanı ve Sarayönü ilçelerinde beslenen paçalı ırkı: Paçalarının uzun oluşu ile dikkati çekmektedir. Karakteristik özellikleri arasında 20 ila 40 gün içerisinde oyun açmaları  ve genellikle serseme düşerek oyun açmaları, takibende 10 gün içerisinde de tam randıman almış olurlar. Kanat seslerinin gözle görünmeyecek kadar yükseklikteyken aşağıdan duyulması bu güvercinleri Sarayönü ve Kadınhanı ilçelerinde vazgeçilmez kılmaktadır. Kanat sesi ince sesli olanları bu ilçelerde makbul değildir.Bu ırktaki takla özelliği hayretle karşılanacak kadar sert ve pratiktir. Takla sayılarının minimum 5, maksimum 25 taklaya kadar olduğunu gözlemlemiş bulunmaktayım. Takla ara mesafesi yoktur, taklanın şiddetiyle devam eder ve kısa mesafede 5 metre gibi yerde 12 taklayı seyredebilirsiniz. Ara sıra dam meyilli olanlar çıksa da kesinlikle kırma olduğunu gözlemlemiş bulunmaktayım. Kanat tellerinin bu kadar sert sesli oluşu nedeniyle tellerinde dökülmeler olmaktadır. Son noktaya geldiğinde de kanat tellerini çekerler tekrardan yeni gelen kanat telleri ile hemen hemen  aynı oyun kabiliyetini gösterirler. Irk olarak hastalık direnci fazladır. Kafa yapıları çok küçük göğüs kısmı geniştir.Kuyruk sayılarında ender olarak 15 kuyruk olanlarını da gözlemledim. Minyon tipli olan bu kuşların gagaları kalındır. Gözlerinin çerçevesi geniş ve paçaları 5 cm kadar olanları vardır. Oyun anında ki hareketliliği sebebiyle yukarıya doğru değil de rampa şeklinde oyun çıkartırlar. Konya merkezde pek fazla rağbet görmemektedir  Sebebi ise paçalı o ve kısa mesafede oyun çıkarmasıdır. Renk olarak Gök,Limon,Beyaz,Zümrüt arap, Devetüyü ( Nudi / yanardöner ) Gümüş ( Karyağdı ), Boz,Boz benekli, Gökbenekli ( Çimkeli ) , dumanlı ( külümsü ) gibi renklerden oluşurlar. Bıyık, perçem ve tepeli olanları da  % 40 oranındadır.

Konya Merkez Taklacı Güvercinleri : Bugün için pek safkan havacı kalmasa da halen havacı güvercinler mevcuttur. Yapı olarak minyon tipli olanları da mevcut olup,ancak ince ve uzun yapılı Gök ( Mardinli ) leri bazı kümeslerde rastlanır. Kalemleri ( sırmaları ) üç olanı çok kıymetli olup mühürlü cins olarak halen anlatılır. Bu türe çok rastlanmamaktadır. Irk yozlaşmasına uğradığı bir gerçektir. Konya havacısı yine çok yüksekte oyun göstermekte ve orta menzil olarak adlandırılan mesafede yerden 75 ila 100 metre mesafede oyun göstermektedirler. Bu ırkın en belirgin özelliği yüksek mesafeden kanatlarını kapatıp gelerek 75 ila 100 metre mesafede çok hızlı ve pratik oyun göstermesi bu kuşları vazgeçilmez kılmıştır. Konya tabiri ile söylersek: sinekten sıktı geldi ortada bir aldı oturttu gitti. Bu anlatım tarzı hemen her yerde her Konya kuşçusunun ağzında dolaşır. Bu kuşlar orta menzilden kanatlarını sıkarak hiç sefer yapmadan direk iniş gösterirler. Takla sayısı olarak özel yetiştirilmiş ırkları saymazsak 4/5 adettir. Konya da ki güvercin ırkının yozlaşmasının sebebi mevcut havacı ırkına sahip çıkılmamasıdır. Belirli dönemlerde havacı ırkına has uçuş yarışmalarının yapılmaması ve Türkiye’nin hemen hemen her yerinden tacirlerin gelerek iyi cins taklacıları çok uygun fiyatlarda bulmasıdır. Konya taklacısına pek çok yerde rastlamışımıdır. Şu anda Konya’mızda hemen hemen her yörenin kuşlarına rastlanmaktadır. Dışarıdan gelen ırklarla iyi cins taklacı güvercinler elde edilmiştir.Bu kuşlarında oyun özellikleri orta menzil dediğimiz 75/100 mt yükseklikte oyun göstermesi ve sefer yapmasıdır. Seferler bu karma ırklarda 5/6 bazen 8/10 sefer olarak görülmektedir. Konya’mızda belirli semtlerde nerdeyse her evde taklacı beslenmektedir. Bu semtler Araplar,Sedirler, Hacıkaymak ve Lalebahçedir.Bu semtlerde nerdeyse her evde beslenir. Çoğunluğun buralarda olması sebebi ise genelde burada ki evlerin müstakil ve bahçeli olmasıdır. Konya da belirli bir standart olmasa da zaman zaman  takla yarışmaları yapılmaktadır. İyi oyun yapan seri oyun çıkaran ister damüstü ister havada herkes aynı yarışmaya katılmaktadır. İyi oyun çıkarıp 4/5 takla yapan kuş genelde iyi sayılır. Konya da son zamanlarda güvercinlerde takla sayısı ve kanat sesi ön planda gelmeye başladı. Daha önceleri de önem verilmiş ve bazı ırklar hep kuşçularının dilindedir. Bu kuşlar şu tabirlerle anılmaktadır.Apdal  ( Okkıran ),

Eğriceli,Kadınhanı kuşu ,Aygır cinsi,Mantarlı, Mühürlü cinsi,Konya bozlağı  ( bozu ) Selçuklu Mardinlisi( gök üç kalemli ) , Çallı cinsi, Mukluf cinsi.  Günümüzde 7/8 takla ve 35/40mt mesafede oyun yapan kuşları besleyenler iyi kuşçudur. Konya da iyi kuşu olan genelde eş dost harici pek kuş seyrettirmez. Bu yüzden kuşçu kahvelerinde masada anlatılır ve masada uçurulur. Tartışmalarda genelde uçur da görelim derler. Konya da Pazar günleri Muhacir pazarı denen yerde kuş pazarı oluşmaktadır. İpte oyun gösterilen kuş kıymetli sayılır 15/20 milyon arası  satılır. Her renkten kuş gelmektedir. İyi kuşçular buralarda kuş satmazlar pek.Yakalama iyi cins kuşlarda burada satılmaktadır. Konya tabirlerini bilmezseniz yabancı olduğunuz anlaşılır. Belki fiyatlar biraz daha yükselir. Genelde bilinen kuşların Konya tabiri ile söylenişleri şu şekildedir.